Ανακύκλωση: Το παρόν και το μέλλον στη διαχείριση των απορριμμάτων στην Αττική

ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΑΠΟ ΤΙΣ «ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΓΙΑ ΜΙΑ ΕΡΥΘΡΑΙΑ ΝΕΑ»
Το μεγάλο θέμα της διαχείρισης των απορριμμάτων στην Αττική με φόντο και την απόσυρση του συστήματος ανακύκλωσης από τη Νέα Ερυθραία, που παρά τις υποσχέσεις της δημοτικής αρχής δεν έχει επανέλθει ακόμη, απασχόλησε τη συγκέντρωση που οργάνωσε η δημοτική παράταξη «Δυνάμεις για μια Ερυθραία Νέα» την Πέμπτη 14 Ιουνίου στο Πνευματικό Κέντρο. Βασικός ομιλητής ήταν ο Γιώργος Μαστοράκος, ο οποίος έχει διατελέσει δήμαρχος Νέου Ηρακλείου Αττικής, πρόεδρος της ΤΕΔΚΝΑ και του Ενιαίου Συνδέσμου Δήμων και Κοινοτήτων Νομού Αττικής. Ανακύκλωση: Το παρόν και το μέλλον

Όπως τόνισε στην εισαγωγική της ομιλία η επικεφαλής των «Δυνάμεων» Κατερίνα Μουστάκη, «η άποψη να χτίζουν τις βιομηχανίες κοντά σε πόλεις με μοναδικό σκοπό τη μείωση του κόστους μεταφοράς εμπορευμάτων και ανθρώπινου δυναμικού, ευτυχώς έχει ξεπεραστεί, αλλά έχει ήδη δημιουργήσει τεράστια περιβαλλοντικά προβλήματα, όπως τη μόλυνση της ατμόσφαιρας, τη ρύπανση των νερών των ποταμών, λιμνών και θαλασσών. Δικό μας παράδειγμα ο Κηφισός. Ακόμη, η καταστροφή των δασών, με αποτέλεσμα τη διάβρωση του εδάφους, τη μείωση του οξυγόνου και την αύξηση της θερμοκρασίας! Είναι γνωστό ότι ένα στρέμμα δάσους εξασφαλίζει αναπνοή για έναν άνθρωπο και ότι η θερμοκρασία μέσα στο δάσος το καλοκαίρι είναι 8-10ο C  χαμηλότερη. Δυστυχώς όμως κάθε χρόνο υπάρχει απώλεια δασικής έκτασης 125.000 km2, δηλαδή μια περιοχή περίπου όσο η Ελλάδα. Εμείς άλλωστε, έχουμε εμπειρία από τα καταστροφικά αποτελέσματα της μετατροπής, των όμορων περιαστικών δασών, της Πεντέλης και της Πάρνηθας, σε περιοχές κατοικίας». Στο ερώτημα «τι κάνουμε, λοιπόν», η κ. Μουστάκη απάντησε: «Πολλά  μπορούμε. Να στραφούμε συνειδητά στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και να αξιοποιήσουμε τη γεωθερμική, την ηλιακή και αιολική ενέργεια και τα φωτοβολταϊκά τόξα. Να στραφούμε στην ανακύκλωση των υλικών που προέρχονται από φυσικούς πόρους όπως το νερό, τα μέταλλα, το χαρτί, το γυαλί κ.α., χωρίς ούτε ώρα χρονοτριβή. Ευτυχώς που ο μηχανισμός άμυνας της γης λειτουργεί ακόμα, όμως όχι για πολύ, ήδη μας έχει στείλει SOS. Δυστυχώς η Αθήνα είναι ο μεγαλύτερος σκουπιδότοπος μεταξύ των πρωτευουσών της Ευρώπης! Και όταν λέμε Αθήνα εννοούμε την Αττική».

Στοιχεία για τα απορρίμματα
Τι γνωρίζουμε για τη διαχείριση των απορριμμάτων; Ποιες προτάσεις υπάρχουν παγκοσμίως; Τι επιλέγουμε και τι εφαρμόζουμε; Σε τι βαθμό υπάρχει ανακύκλωση και τι πρόκειται να γίνει στο μέλλον; Ο κ. Μαστοράκος, λαμβάνοντας το λόγο έπειτα, έδωσε μια γενική εικόνα της κατάστασης των απορριμμάτων στο Λεκανοπέδιο. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρέθεσε:
* Ζούμε σ ένα Λεκανοπέδιο που παράγει την ημέρα 6.500 τόνους απορρίμματα, τα οποία αντιστοιχούν σε 87 δήμους και κοινότητες, αλλά οδεύουν σε ένα και μοναδικό χώρο υγειονομικής ταφής που υπάρχει τώρα πια στη Φυλή και τα 30 προηγούμενα χρόνια στα Άνω Λιόσια. Πριν από 30 χρόνια αντιστοιχούσαν 800 γραμμάρια απορριμμάτων σε κάθε κάτοικο, ενώ σήμερα αντιστοιχούν 1,8 κιλά ανά κάτοικο. Μέχρι το 1998 τα σκουπίδια έπεφταν ανεξέλεγκτα στο χώρο διάθεσής τους, στη χωματερή, στο φυσικό έδαφος. Τα υπολείμματα και τα στραγγίσματα διαχέονταν μέσω του υδροφόρου ορίζοντα και κατέληγαν στον κόλπο της Ελευσίνας. Η όποια βλαπτική ή και τοξική ουσία έφτανε στη θάλασσα, στην οποία ανιχνεύονταν υπολείμματα από τα παραγόμενα απορρίμματα του Λεκανοπεδίου.
* Από το 1998 κι έπειτα, όταν η Ευρωπαϊκή Ένωση άρχισε να γίνεται πιο αυστηρή, καθώς επιδοτούσε έργα περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος, σκοπιμότητας και προστασίας, άρχισαν οι έλεγχοι να γίνονται πιο ουσιαστικοί, όπως και οι απαιτήσεις των χωρών που δημιουργούσαν το ταμείο συνοχής για τις αντίστοιχες προδιαγραφές  κατασκευής των έργων. Τότε αρχίσαμε να κατασκευάζουμε στα Άνω Λιόσια χώρους τους οποίους προστατεύαμε από τη διάβρωση του φυσικού τους εδάφους από τα απορρίμματα και τους μονώναμε για να μην επιτραπεί η διείσδυση των υπολειμμάτων και κατά συνέπεια προστατεύαμε από την οποιαδήποτε μόλυνση του υδροφόρου ορίζοντα ή και του θαλάσσιου χώρου, χωρίς αυτό να σημαίνει φυσικά ότι αναιρέσαμε τη ρύπανση που προκαλέσαμε τριάντα χρόνια τώρα.
*Η μέθοδος της ανακύκλωσης προσαρμόστηκε στα ελληνικά δεδομένα. Στο ΧΥΤΑ Άνω Λιοσίων κατασκευάστηκε το πρώτο εργοστάσιο μηχανικής ανακύκλωσης με σημαντική συνεισφορά στην εκπαίδευση του πολίτη και την περιβαλλοντική αναβάθμιση της Αττικής. Πλούτος είναι και τα απορρίμματα. Υπήρχαν σκέψεις για να πάρουμε ενέργεια από τα απορρίμματα κι έτσι κατασκευάστηκε εργοστάσιο παραγωγής. Το 2006 διατέθηκαν 83,5 εκατ. kw στη ΔΕΗ από την ενέργεια που πήραμε από τα απορρίμματα, όση ενέργεια χρειάζεται, δηλαδή, μια περιοχή όπως ο Ασπρόπυργος και η Ελευσίνα μαζί.
* Το πλέον ανησυχητικό ήταν ότι ανιχνεύθηκε στον κόλπο της Ελευσίνας ρύπανση τοξικών ουσιών, από την εναπόθεση στο ΧΥΤΑ νοσοκομειακών αποβλήτων. Ξεκινήσαμε και πάλι αργά να φτιάξουμε εργοστάσιο επεξεργασίας. Πιέσαμε την Πολιτεία, νομοθέτησε υποχρεωτική διάθεση νοσοκομειακών απορριμμάτων στον αποτεφρωτήρα και σήμερα ήδη αποτεφρώνουμε 11 τόνους που αντιστοιχούν περίπου στο 60%-70% των ημερήσια παραγομένων νοσοκομειακών επικίνδυνων αποβλήτων από τα νοσοκομεία της Αττικής.
Όπως τόνισε, εξάλλου, ο κ. Μαστοράκος, «υπάρχει μια έντονη αντίρρηση στις περιοχές που έχει χωροθετηθεί η κατασκευή δυο παράλληλων με τη Φυλή χώρων υγειονομικής ταφής στην Κερατέα και στο Γραμματικό. Οι οποιεσδήποτε προσφυγές των κατοίκων στο ΣτΕ έχουν εκδικαστεί, είναι απορριπτικές και ήδη βρισκόμαστε εμπρός στις αναθέσεις των έργων. Είμαι μαχητικά υπέρ της αναδιανομής της διάθεσης απορριμμάτων στο Λεκανοπέδιο, γιατί έχουμε κορεσμό της Δυτικής Αττικής και του μοναδικού χώρου υγειονομικής ταφής. Το κόστος διάθεσης των απορριμμάτων από περιοχές που απέχουν 40 και 50 χιλιόμετρα στο μοναδικό σήμερα ΧΥΤΑ είναι ιδιαίτερα υψηλό και φυσικά το πληρώνουν οι πολίτες, οι τεράστιες διαδρομές έχουν μια σημαντική περιβαλλοντική επιβάρυνση, ενώ στις δυο περιοχές (Κερατέα, Γραμματικό) προβλέπεται επίσης η κατασκευή αντίστοιχων εργοστασίων μηχανικής ανακύκλωσης, ούτως ώστε να μπορέσουμε να περιορίσουμε τα τελικά διατιθέμενα στους ΧΥΤΑ απορρίμματα στο 20%-30%».
Ο πρώην πρόεδρος του ΕΣΔΚΝΑ, εξήγησε στους παρευρισκόμενους, μέσω και προβολής βίντεο, πώς λειτουργεί και τι ακριβώς κάνει το εργοστάσιο μηχανικής ανακύκλωσης στα Άνω Λιόσια. Στη συνέχεια ακολούθησε πλούσιος διάλογος, κυρίως για τα θέματα ανακύκλωσης, με κύριο σημείο προβληματισμού την ανακύκλωση των απορριμμάτων στην πηγή τους ή στα εργοστάσια, αλλά και για την ουσιαστική χρησιμότητα των ΧΥΤΑ, εφόσον σύμφωνα με τις εκτιμήσεις που ακούστηκαν και με τις κατάλληλες μεθόδους θα μπορούσαμε να φτάσουμε να ανακυκλώνουμε το 80%-90% των απορριμμάτων.