Με αφορμή την 57ή ανθοκομική έκθεση Κηφισιάς (28 Απριλίου-15 Μαίου 2011) έστω το παρόν αφιέρωμα που αναφέρεται στην ιστορική αναδρομή της πορείας της
ΤΟ ΑΛΣΟΣ ΚΗΦΙΣΙΑΣ
Ως τόπος διεξαγωγής της έκθεσης είναι ασφαλώς αναπόσπαστα δεμένη μαζί της. Αποτελείται από 25 στρέμματα και από αρχαιολογικής απόψεως θεωρείται οτί είναι τμήμα του μεγάλου κτήματος οπού διατηρούσε έπαυλη ο Ηρώδης Αττικός (103-179μ.χ.) λάτρης της Κηφισιάς.
Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας η περιοχή ήταν στην κατοχή του εκάστοτε Τούρκου πασά των Αθηνών.
Μετά το 1821 περιήλθε στην κατοχή του εύπορου Κωνσταντινουπολίτη εμπόρου Στέφανου Γεωργαντά κατόπιν αγοράς της, μέσω αντιπροσώπου , από τον τελευταίο Τούρκο ιδιοκτήτη. Καλλιεργήθηκε ως αμπελώνας ενώ εντός αυτού υπήρχε και χοιροστάσιο.
Το 1885 αποκτήθηκε από το Ελληνικό Δημόσιο έναντι του ποσού των 600.000 χρυσών γαλλικών φράγκων και παραχωρήθηκε η νομή του στην εταιρία σιδηροδρόμων για την δημιουργία και εκμετάλλευση άλσους, ως αντισταθμιστικός όρος για την επέκταση του σιδηροδρόμου στη Κηφισιά.
Το 1902 κατόπιν ενεργειών του πρωθυπουργού και κατοίκου της Κηφισιάς, (οδός Δηλιγιάννη και Λεβίδου) Θεόδωρου Δηλιγιάννη (1824-1905) μεταβιβάστηκε στον Δήμο Αθηναίων το 1931.Η κοινότητα Κηφισιάς για το γεγονός αυτό ανήγειρε στην είσοδο του Άλσους στήλη με μαρμάρινη ανάγλυφη προτομή του (έργο του Γ. Δημητριάδη) με την επιγραφή «Η Κηφισιά ευγνωμονούσα».
Τον Μάιο του 2004 στην 56ή Ανθοκομική Έκθεση το άλσος ονομάστηκε «Δημήτρης Ζωμόπουλος», προς τιμήν του δημάρχου Κηφισιάς στις περιόδους 1963-1982 με 3 εκλογικές νίκες.
Η ΑΝΘΟΚΟΜΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΚΗΦΙΣΙΑΣ
Αποτελεί τον παλιότερο στην Ελλάδα θεσμό του είδους. Συνοπτικά το ιστορικό της έκθεσης είναι το ακόλουθο:
1896: 1η έκθεση με τίτλο «Αγορά ανθέων και καρπών Τόπος: Πλατεία Πλατάνου Διοργανωτής: Αδελφότης Ανθοκόμων και κηπουρών
1901: 2η έκθεση: όμοια με την πρώτη
1902: 3η έκθεση: όμοια αλλά με τόπο διεξαγωγής το Άλσος Κηφισιάς
1934: 4η έκθεση με τίτλο «Έκθεση ανθέων» και διοργανωτή την τοπική επιτροπή τουρισμού Κηφισιάς
1937-1939: «Ανθοκομική έκθεση» με διοργανωτή την κοινότητα Κηφισιάς
1940-1955: Διακοπή των εκθέσεων
1956-1964: «Ανθοκομική έκθεση» με διοργανωτή τον Σύλλογο Ανθοκόμων Καλλιεργητών Κηφισιάς
1965-1981: «Ανθοκομική έκθεση» με διοργανωτή τον Δήμο Κηφισιάς
1982-2011: «Ανθοκομική έκθεση» με διοργανωτή το ομώνυμο Νομικό πρόσωπο του Δήμου Κηφισιάς
Πρώτος Πρόεδρος ο Κωνσταντίνος Γουλίμης
Πρόσφατοι Πρόεδροι: Νίκος Χιωτάκης (1999-2001) Γιώργος Θωμάκος (2003-2004) και Ελευθερία Λιαπάκη (2005-2011)
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΩΝ ΠΡΩΤΩΝ ΕΚΘΕΣΕΩΝ
1896-1937
Έκθεση 1896: Έγινε στις 19-20 Μαίου με περίπτερο κάτω από τον πλάτανο της Πλατείας. Προηγήθηκε δοξολογία και αγιασμός. Ήταν παρόντες ο Πρωθυπουργός Θ. Δηλιγιάνης και ο Δήμαρχος Αθηναίων Σπύρος Μερκούρης. Συμμετείχε και η μπάντα του ορφανοτροφείου Χατζηκώστα.
Έκθεση 1901: Έγινε στις 20-21 Μαίου πάλι στην πλατεία Πλατάνου. Πρόεδρος της επιτροπής πωλήσεων ήταν κ. Πάλλη και μέλος η Σοφία Σλήμαν σύζυγος του ονομαστού αρχαιολόγου Ερρίκου Σλήμαν που διατηρούσε ιδιόκτητη κατοικία στην Κηφισιά (οδός Τατοίου και Ραγκαβή). Την μουσική επιμέλεια είχαν η σχολή Πυροβολικού και το ορφανοτροφείο Χατζηκώστα. Από τα εκθέματα εντυπωσίασαν τα φιαλίδια με ροδόσταμο του φαρμακοποιού Αδάμ. Οι εισπράξεις ανήλθαν σε 1.100 δρχ. και διατέθηκαν υπέρ της ενίσχυσης του Εθνικού Στόλου.
Έκθεση 1902: Έγινε στις 24-27 Μαίου για πρώτη φορά εντός του Άλσους καθώς είχε περιέλθει στον Δήμο Αθηναίων και δεν υπήρχε η απαγόρευση της εταιρίας των Σιδηροδρόμων.
Διοργανώθηκε και πάλι από την αδελφότητα των ανθοκόμων και κηπουρών και με επιτροπή του Ι. Κουλουβάτο (πρόεδρος) και μέλη τους Α. Καμπά, Α. Ραγκαβή και Στ. Ξενόπουλο και Αλ. Πολυχρόνη. Για πρώτη φορά αντί πάγκων και τραπεζιών έκαναν την εμφάνιση τους ατομικά περίπτερα που ανήκαν στους Κ. Μουχλίδη, Δ. Ταταράκη, Π. Τριανταφύλλου, Ι Κουλούβατο, Ι. Κρητικό και μερικούς άλλους. Την έκθεση επισκέφθηκε και η Βασίλισσα Όλγα η οποία μετακινήθηκε από τη Δεκέλεια με ειδικό δρομολόγιο του τραίνου. Οι συνολικές εισπράξεις της έκθεσης που ήταν 2.100 δρχ παραχωρήθηκαν υπέρ της Αεροπορικής Άμυνας.
Έκθεση 1934: Διοργανώθηκε από την τοπική επιτροπή τουρισμού Κηφισιάς (παράρτημα του ΕΟΤ) με την επίβλεψη του δικηγόρου Κωνσταντίνου Γουλίμη (1866-1963) ο οποίος ήταν και ερασιτέχνης βοτανολόγος γνωστός για τις επιστημονικές του έρευνες στον τομέα αυτό. Η φυτολογική συλλογή του μάλιστα φυλάσσεται και συντηρείται από το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Γουλανδρή στη Κηφισιά. Ο Κ. Γουλίμης ασχολήθηκε ακόμη με την οριστική διαρύθμηση του Άλσους ενώ υπήρξε και ο πρώτος επίσημος πρόεδρος της Ανθοκομικής Έκθεσης. Κατοικούσε στη περιοχή Καλυφτάκη όπου διατηρούσε κτήμα με μεγάλο κήπο οι εκθέτες ήταν κυρίως ιδιοκτήτες κήπων όπως ο Ευαγ. Παπαστράτος, Φ. Κώστας και Άννα Δήμα, ο Τάκης Μελάς, Ν, Κιρκίνης και οι κυρίες Ευκλείδη και Διομήδη. Στην έκθεση αυτή κυριαρχούσε η επίδειξη φρούτων και λαχανικών και λιγότερο λουλουδιών.
Έκθεση 1937: (15-22 Μαϊου) Υπήρξε η πρώτη επίσημη έκθεση με διοργανωτή την κοινότητα τότε Κηφισιάς με κοινοτάρχη τον Ιωάννη Βαρουξάκη και πρόεδρο της τον Κ. Γουλίμη. Στην εκδήλωση δόθηκε ιδιαίτερη επισημότητα καθώς τα εγκαίνια της τέλεσε ο Βασιλιάς Γεώργιος Β΄συνοδευόμενος μάλιστα από τον Πρίγκιπα Ανδρέα και τους Υπουργούς Γεωργίας Κυριακό, Πρόνοιας Κορυζή, Οικονομικών Ρεδιάδη και τον Διοικητή της Αργοτικής Τράπεζας.
Η συμμετοχή εκθετών υπήρξε αθρόα και πολυπληθής καθώς εκτός από τους κατόχους ιδιωτικών κήπων συμμετείχαν σχεδόν όλοι οι επαγγελματίες κηπουροί και καλλιεργητές της Κηφισιάς.
Τα βραβεία την απονομή των οποίων έκανε ο Βασιλιάς δόθηκαν: Χρυσά μετάλλια για τα άνθη στις κυρίες Χωρεμή, Ευκλείδη, Διομήδη (με κηπουρούς τον Γιαννίση και Καρασούλη) και Έλλη Κανελλόπουλου (με κηπουρό τον Νίκο Χιωτάκη, παππού του σημερινού Δημάρχου) και τους κυρίους Γρηγόρη και Κώστα Φραγκόπουλο (κηπουρός Γ. Μουχλίδης) και Κρίγκελ.
Επίσης βραβεύτηκαν με αργυρά και χάλκινα μετάλλια και κύπελλα οι: ΣΤ. Στεφάνου, Γ. Τσάτσος, Ε. Αυλωνίτης η Γεωργική Σχολή Αναβρύτων καθώς και οι επαγγελματίες κηπουροί και καλλιεργητές: Δ. Καρράς, αφοί Καψαμπέλη, Σ. Πετρόπουλος, Γ. Μουχλίδης, Ν. Χιωτάκης, Σ. Κοντός, Πονηράκης Αλ. Ματέος, Δ. Ντούνης, Ι. και Δ. Καπετανάκης, Β. Βασιλείου, Α. Καραπατάς, Δ. Πατέλης, Ν. Σαντοριναίος, Π. Παυλίδης, Ι. Λεγάντης, Μ. Γκιάλπης, Γ, Λεμπέσης, Χ. Καρασούλης, Ι. Γιαννίσης και άλλοι.
Ιδιαίτερα περιστατικά της έκθεσης:
Κατά την διάρκεια της παιάνιζε η μουσική της ανακτορικής φρουράς.
Το εισιτήριο εισόδου την ημέρα των εγκαινίων ήταν 25 δρχ. προφανώς λόγω παρουσίας του Βασιλιά ενώ τις υπόλοιπες ημέρες 5 δρχ.
Οι αδερφοί Φραγκόπουλοι παρουσίασαν κουκιά μήκους 35 εκατοστών, ο δε Καραπαπάς αγκινάρες σε μέγεθος μικρού καρπουζιού.
Η εκδήλωση των εγκαινίων τελείωσε με την ρίψη βεγγαλικών
Αυτή λοιπόν είναι η γενική περιγραφή των πρώτων βημάτων και εκείνων που ακολούθησαν μέχρι το 1940 της Ανθοκομικής Έκθεσης Κηφισιάς, η οποία στις μέρες μας έχει εξελιχθεί σε τέτοιο σημείο ώστε να συνεργάζεται και να συμμετέχει σε διεθνείς εκτός Ελλάδος εκδηλώσεις, ενώ παράλληλα παρέχει εκπαιδευτική και όχι μόνο τεχνογνωσία στην επιστήμη της Γεωπονίας με την ευρύτερη της έννοια.
Πηγές: Η ιστοσελίδα Δήμου Κηφισιάς και οι εφημερίδες Σκρίπ, Πρωία, Ακρόπολις, Βραδινή, Εστία, Εμπρός
