Έως 30% αναμένεται να φτάσει το ποσοστό εξοικονομούμενης ενέργειας στα δημοτικά κτίρια και τους υπαίθριους χώρους με την εφαρμογή του προγράμματος «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ», η υλοποίηση του οποίου ξεκινά άμεσα από το υπουργείο Ανάπτυξης σε συνεργασία με την ΚΕΔΚΕ, το Ινστιτούτο Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΙΤΑ) και το Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΚΑΠΕ).
Στόχοι του προγράμματος είναι η μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης και του φορτίου αιχμής, η μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και ο περιορισμός της κλιματικής αλλαγής, η αναβάθμιση των συνθηκών διαβίωσης στα κτίρια και στις πόλεις, η δημιουργία ευνοϊκού αστικού περιβάλλοντος, η στήριξη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και των πολιτών για την εφαρμογή μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας, η ευαισθητοποίηση της κοινωνίας στα θέματα της περιβαλλοντικής διαχείρισης και η αλλαγή της καθημερινής συμπεριφοράς, η κινητοποίηση των δυνάμεων της αγοράς και η προώθηση επενδύσεων προς την κατεύθυνση της αειφόρου ανάπτυξης. Αντικείμενο του προγράμματος είναι η εφαρμογή δράσεων και αποδεδειγμένων καλών πρακτικών για τη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης κυρίως στον κτιριακό τομέα (δημοτικά κτίρια) και την αναβάθμιση των υπαίθριων χώρων και δευτερευόντως στον τομέα των δημοτικών και ιδιωτικών μεταφορών και τις ενεργοβόρες δημοτικές εγκαταστάσεις.
Σε ό,τι αφορά στα δημοτικά κτίρια προβλέπονται έργα αναβάθμισης των υφιστάμενων κτιρίων (μελέτη, κατασκευή) στο κτιριακό κέλυφος, στις εγκαταστάσεις Η/Μ (θέρμανση/κλιματισμός), στο φωτισμό (τεχνητό και φυσικό), στην εγκατάσταση Συστήματος Ενεργειακής Διαχείρισης. Ενδεικτικές παρεμβάσεις είναι η προσθήκη θερμομόνωσης στους τοίχους, στις οροφές και στα δάπεδα, η αντικατάσταση παλαιών παραθύρων, θυρών και κουφωμάτων, η χρήση ειδικών επιχρισμάτων σε οροφές και όψεις, η εγκατάσταση εξωτερικών σκιάστρων, η φύτευση -κατά 60% τουλάχιστον- στεγών, η αναβάθμιση του συστήματος κεντρικής θέρμανσης και κλιματισμού, η εγκατάσταση εναλλακτών θερμότητας, κυκλοφορητών, γεωθερμικών αντλιών, ανεμιστήρων οροφής.
Τα αναμενόμενα οφέλη από την εφαρμογή των παραπάνω είναι η εξοικονόμηση ενέργειας για θέρμανση έως και 40% και έως 30% για ψύξη, ανάλογα και με την επιμέρους παρέμβαση που θα πραγματοποιηθεί. Σε ό,τι αφορά στους κοινόχρηστους χώρους το πρόγραμμα προβλέπει τεχνικά έργα για το δημοτικό φωτισμό (φωτιστικά, λαμπτήρες και σύστημα διαχείρισης) και για τη βελτίωση του μικροκλίματος σε πεζοδρόμια, πλατείες, περιβάλλοντα χώρο δημοτικών εγκαταστάσεων. Επιλεγμένες παρεμβάσεις θα γίνουν και στον τομέα των μεταφορών και της αστικής κινητικότητας. Ειδικότερα θα αφορούν περιορισμένες επεμβάσεις για βελτίωση ενεργειακής απόδοσης και περιβαλλοντικής επίδοσης ήδη κυκλοφορούντων βαρέων οχημάτων του δημοτικού στόλου, ενώ θα εκπονηθούν συγκοινωνιακές μελέτες σε δήμους με υψηλό δείκτη αστικότητας και πυκνότητας. Όλα τα παραπάνω μέτρα θα συνδυαστούν με σειρά δράσεων για την ενημέρωση των υπευθύνων των δήμων αλλά και των ίδιων των πολιτών. Κάθε δήμος θα καταθέσει το δικό του σχέδιο δράσης. Η χρηματοδότηση των έργων θα γίνει κατά 70% από το ΕΣΠΑ και κατά 30% από ίδια συμμετοχή των δήμων, ενώ η κατανομή του προϋπολογισμού θα γίνει με πληθυσμιακά κριτήρια.
