Ολοκλήρωσε το έργο της η Επιτροπή του υπουργείου Εσωτερικών για την αναθεώρηση του προγράμματος «Καλλικράτης», καθώς την Παρασκευή συνεδρίασε για τελευταία φορά με την παρουσία της ηγεσίας του υπουργείου και των αυτοδιοικητικών φορέων, εκτός της ΚΕΔΕ η οποία αποσύρθηκε πρόσφατα από τη διαδικασία.
Η πρόταση- πόρισμα της Επιτροπής θα δοθεί στη δημοσιότητα τις επόμενες μέρες, όταν παραδοθεί επίσημα στον υπουργό Εσωτερικών. Στη συνέχεια θα διαμορφωθεί η τελική πρόταση της κυβέρνησης. Επί της πρότασης αυτής θα ακολουθήσει νέος κύκλος διαλόγου, όχι μόνο με τους φορείς αλλά και με τα κόμματα, που σύμφωνα με το υπουργείο θα διαρκέσει έως τις αρχές του καλοκαιριού, οπότε αναμένεται η κατάθεση στη Βουλή του σχετικού νομοσχεδίου.
Κατά την ομιλία του ο Πάνος Σκουρλέτης ξεκαθάρισε πως «οτιδήποτε κάνουμε θα είναι δημόσιο, δεν θα αιφνιδιάσουμε και μέχρι και την τελευταία στιγμή θα είμαστε ανοιχτοί σε παρατηρήσεις και προτάσεις».
Κριτική η αιφνίδια αποχώρηση της ΚΕΔΕ
Αναφερόμενος ο υπουργός στην απόφαση της ΚΕΔΕ, στο «παρά πέντε» να αποχωρήσει από τη διαδικασία του διαλόγου «για ακατανόητους κατά τη γνώμη μου λόγους», τη χαρακτήρισε «προσχηματική» και «υποκινούμενη προφανώς από άλλα πολιτικά ελατήρια, τα οποία υπηρετούν πολιτικές σκοπιμότητες».
«Η ΚΕΔΕ» πρόσθεσε «δεν εκπροσωπεί ένα κόμμα, ούτε καν έναν μόνο δήμο. Η ΚΕΔΕ έχει 325 δήμους και ο καθένας από αυτούς είναι μια ξεχωριστή περίπτωση. Όποιος, λοιπόν, εκπροσωπεί τους δήμους, θα πρέπει να είναι πολύ πιο προσεκτικός στις κινήσεις του. Ήταν, λοιπόν, ένα ολίσθημα αυτό που έκανε η ΚΕΔΕ, η οποία προσπάθησε να απαντήσει σε δικά της λαθεμένα συμπεράσματα, ότι αυτή η Επιτροπή το μόνο που είχε να κάνει ήταν να ασχοληθεί με το εκλογικό σύστημα. Και κατέληξε σε τοποθετήσεις του τύπου ότι εν πάση περιπτώσει «εμείς δεν συζητάμε το εκλογικό σύστημα αποσπασματικά». Γιατί; Ποιος συζητάει μόνο αυτό; Εδώ έχουμε ανοίξει όλο το εύρος των ζητημάτων», πρόσθεσε ο κ. Σκουρλέτης.
Τα κύρια σημεία της πρότασης της Επιτροπής
Τα βασικότερα σημεία της εισήγησης της Επιτροπής παρουσίασε ο πρόεδρός της, γενικός γραμματέας του υπουργείου Εσωτερικών Κώστας Πουλάκης και είναι τα εξής:
Πρώτον, προτείνεται ένα μοντέλο επαναοριοθέτησης των ασκούμενων από την Τοπική Αυτοδιοίκηση και την κρατική διοίκηση αρμοδιοτήτων.
Δεύτερον, εξειδικεύεται η «μοντελοποίηση» των Ο.Τ.Α., ώστε να αντιμετωπίζονται διακριτά ειδικές κατηγορίες δήμων, όπως ιδίως οι νησιωτικοί και οι ορεινοί, ενώ δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην προώθηση της μητροπολιτικής διακυβέρνησης.
Τρίτον, επανασχεδιάζονται οι θεσμοί ενδοδημοτικής αποκέντρωσης, ώστε να δημιουργηθούν ισχυρές τοπικές δομές στο εσωτερικό κάθε δήμου, με ουσιαστικές αρμοδιότητες, οι οποίες – σε συνδυασμό με την ενίσχυση των θεσμών άμεσης κοινωνικής συμμετοχής – αναμένεται να αυξήσουν το αίσθημα εγγύτητας των πολιτών προς το θεσμό της αυτοδιοίκησης.
Τέταρτον, αποσυνδέονται οι αυτοδιοικητικές εκλογές από τις ευρωεκλογές, ενώ προτείνεται ως εκλογικό σύστημα για τα δημοτικά και περιφερειακά συμβούλια η απλή αναλογική, με διατήρηση του θεσμού του Δημάρχου και του Περιφερειάρχη που θα εκλέγεται, ως επικεφαλής του αντίστοιχου συνδυασμού, σε δεύτερο γύρο, αν χρειάζεται.
Πέμπτον, προτείνεται ένα νέο, δημοκρατικό, αποτελεσματικό και διαφανές σύστημα οικονομικής διαχείρισης και δημοσιονομικής εποπτείας των Ο.Τ.Α., που θα εξασφαλίζει την οικονομική τους βιωσιμότητα, χωρίς να παραβιάζει τη συνταγματικά κατοχυρωμένη αυτοτέλειά τους.
Έκτον, ενισχύονται οι διαδικασίες συμμετοχικής κατάρτισης του προϋπολογισμού των Ο.Τ.Α., ώστε να έχει λόγο στον αυτοδιοικητικό σχεδιασμό και η τοπική κοινωνία.
Έβδομον, προτείνεται η αλλαγή του τρόπου κατανομής της κρατικής επιχορήγησης των Ο.Τ.Α., βάσει ενός αλγορίθμου που θα λαμβάνει υπόψη το ελάχιστο κόστος λειτουργίας ενός Ο.Τ.Α. και θα κατατείνει στη μείωση των ανισοτήτων και στη στήριξη των μικρών και μειονεκτούντων Ο.Τ.Α., με ταυτόχρονη ενίσχυση της αποτελεσματικότητας για την είσπραξη των ιδίων εσόδων των Ο.Τ.Α.
Όγδοον, επικαιροποιούνται οι διαδικασίες του αναπτυξιακού προγραμματισμού, με τη θεσμοποίηση συνεργειών μεταξύ όλων των βαθμίδων της διοίκησης και σταθερή συμμετοχή της τοπικής αυτοδιοίκησης.