Ένα αθλητικό ταξίδι στην αθλητική ιστορία της πόλης των μικρασιατών από τον αντιδήμαρχο Νίκο Καραφωτίου
Με την εκδήλωση «ο αθλητισμός στη Νέα Ερυθραία» που πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 12 Σεπτεμβρίου στο Σπίτι του Αθλητισμού, έκλεισε φέτος το περιορισμένο, λόγω συνθηκών, πρόγραμμα των Αλλοτινών Πατρίδων. Ομιλητής ήταν ο αντιδήμαρχος Νίκος Καραφωτίου που έκανε έρευνα για το θέμα αυτό, ενώ στην ίδια εκδήλωση τιμήθηκαν από τον δήμο οι Ερυθραιώτες, κυρίως γυναίκες, που πρωτοστάτησαν στη διοργάνωση των Αλλοτινών Πατρίδων από την έναρξή τους πριν από τριάντα χρόνια.
Ο Νίκος Καραφωτίου πραγματοποίησε ένα σύντομο αθλητικό ταξίδι στα ερυθραιώτικα δρώμενα σε μια κατάμεστη από κόσμο αίθουσα, δίνοντας ιστορικά στοιχεία που για πρώτη φορά βλέπουν το φως της δημοσιότητας. Προπομπός της πλούσιας αθλητικής δραστηριότητας που θα λάμβανε χώρα αργότερα στη μικρή πόλη των Μικρασιατών, ήταν το 1896 ο Μικρασιάτης Ανδρεαδάκης, πρωταθλητής μαραθωνοδρόμος, μέλος της γνωστής ερυθραιώτικης οικογένειας. Με τον ερχομό τους στη νέα πατρίδα κι ενώ προσπαθούσαν να σταθούν στα πόδια τους οι Ερυθραιώτες, δημιούργησαν το πρώτο αθλητικό σωματείο με κύρια ενασχόλησή τους το ποδόσφαιρο. Το 1928 γεννιέται η Ένωση και το 1931 το δεύτερο ερασιτεχνικό ποδοσφαιρικό σωματείο, ο Ερμής. Οι μεταξύ τους αγώνες αφήνουν ιστορία σε υποτυπώδη γήπεδα. Το πρώτο από αυτά βρισκόταν στο Καστρί.
Μικρασιάτης ο Ζηρίδης, αρχικά θέλει να φτιάξει το «Ζηρίνειο» στάδιο στην προσφυγική Ερυθραία, αλλά οι αντιδράσεις των κατοίκων για την επιλογή του χώρου, ματαιώνει τα όποια σχέδια και το στάδιο γίνεται στην Κηφισιά, εκεί που υπάρχει μέχρι σήμερα. Το 1931 αποφασίζεται να ενοποιηθούν τα δυο ποδοσφαιρικά σωματεία της Νέας Ερυθραίας και δημιουργείται ο Πανερυθραϊκός με πατέρα τον Ερμή και μητέρα την Ένωση, που διαθέτει πλέον επίσημο καταστατικό και δίνει τους αγώνες του πλέον στο «Ζηρίνειο». Το 1936 σε αγώνα διαβάθμισης κερδίζει τον Φωστήρα και ανεβαίνει στη β κατηγορία. Η γερμανική κατοχή σταματάει κάθε αθλητική δραστηριότητα, αλλά και η υποτυπώδης γερμανική διοργάνωση των βορείων προαστίων μεταξύ Αμαρουσίου, Κηφισιάς και Πανερυθραϊκού ματαιώνεται τελικά υπό την απειλή των επεισοδίων και με τους «θερμόαιμους» Ερυθραιώτες να πρωτοστατούν.
Μεταπολεμικά ο Πανερυθραϊκός ανασυστάθηκε παίζοντας και πάλι στη β κατηγορία, αλλά η ουσιαστική προσπάθεια ανασύστασης γίνεται τελικά το 1957 όπου για πρώτη φορά ανεβαίνει σε εθνική κατηγορία. Είναι η εποχή που το «Ζηρίνειο» αποδεικνύεται μικρό με 4.500 θεατές να παρακολουθούν τον αγώνα ανόδου μεταξύ Πανερυθραϊκού-Κηφισιάς. Ο Πανερυθραϊκός διαδραματίζει παράλληλα ένα κοινωνικό ρόλο στην τοπική κοινωνία. Είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με τα πολιτικά δρώμενα, αφού από εκεί ξεκινάει η αναγνωρισιμότητα των τοπικών αρχόντων, αλλά και η επισημοποίηση των λογοδοσμένων και αρραβωνιασμένων, που κάνουν την πρώτη τους επίσημη εμφάνιση στις συγκεντρώσεις του συλλόγου. Στα 77 χρόνια της ζωής του, οι περισσότεροι Ερυθραιώτες έπαιξαν μπάλα εκεί. Ο κ. Καραφωτίου αναφέρθηκε σε συγκεκριμένες οικογένειες Ερυθραιωτών που πρόσφεραν ποδοσφαιριστές στον Πανερυθραϊκό, ενώ οι πιο τρανταχτές μετεγγραφές για την πόλη είναι εκείνες του Θανάση Τσαγκάρη και του Μιχάλη Σταματελόπουλου στην ΑΕΚ. Το σήμα του Πανερυθραϊκού, ο άσπρος σταυρός μέσα σε κόκκινο φόντο ήταν έμπνευση του Νίκου Μουστάκη που υλοποίησε σε ξύλινη μακέτα ο Νικολής Γιώργατζης και σύμφωνα με τον κ. Καραφωτίου συμβολίζει το μικρασιατικό στοιχείο του ελληνισμού μέσα στην Τουρκία. Αργότερα θα δημιουργηθούν τα τμήματα ποδηλασίας, μπάσκετ και βόλεϊ του Πανερυθραϊκού με τη γνωστή πιο πρόσφατη ιστορία τους.
Ο κ. Καραφωτίου αναφέρθηκε ονομαστικά και στους αθλητές της Νέας Ερυθραίας που διακρίθηκαν σε ατομικό επίπεδο (Γιώργος Δρυμπέτης και η σύζυγός του Ελένη, Μπεχλιβάνογλου, Γιαγκάζης, Ορφανού, Μαγκανάς, Ρηγούτσος, Κουκουλιέρος, Κυνηγαλάκη, Γαρυφαλίδου, οικογένεια Παπδόπουλου, Μισιρλή, Διαμαντάρας, Θωμαΐδης, Πούπαλος, Λάσκαρης, Παπαγεωργίου). Μάλιστα στην ιστορική αθλητική έκθεση που φιλοξενείται στο Σπίτι του Αθλητισμού, μπορεί να δει κανείς η δάδα που μετέφερε την ολυμπιακή φλόγα του 1936, πιστοποιημένη από τη γερμανική ομοσπονδία και την οποία είχε στα χέρια του ο Γιαγκάζης, μαραθωνοδρόμος που έτρεχε ξυπόλητος.
Ο κ. Καραφωτίου δεν παρέλειψε φυσικά να αναφερθεί και στα δυο άλλα αθλητικά σωματεία της πόλης μας και τα αντίστοιχα τμήματά τους, τις Αμαζόνες που δημιουργούνται το 1977 από τον Δημήτρη Παπαδόπουλο, με την ψυχή, μέχρι σήμερα, του συλλόγου, τη Ρόζα Ρηγούτσου-Κουτσούκου, αλλά και τον ΑΜΕΣ με ιδρυτή του το 1987 τον Σταύρο Παναγιωτίδη.